Μπορεί στις ταινίες ή στα βιβλία το... "ας ξεκινήσουμε από τη μέση και θα κάνουμε flashback" να λειτουργεί, στην τεχνολογία ωστόσο με τα καινούργια πράγματα καλύτερα να ξεκινά κανείς από το λογικό σημείο: την αρχή. Πρώτο άρθρο στο πλαίσιο της Αθηνόραμα Digital 4K Week, λοιπόν: τί ακριβώς είναι η υπερυψηλή εικόνα ή αλλιώς 4Κ/UHD; Ποιά είναι τα στοιχεία που την χαρακτηρίζουν και διαχωρίζουν από την υψηλή ευκρίνεια που μας συντροφεύει εδώ και μια δεκαετία σχεδόν; Και γιατί είναι αρκετά σημαντική ώστε να αξίζει όλη αυτή την ανάλυση... κυριολεκτικά και μεταφορικά;
Με μία κουβέντα, η εικόνα 4Κ είναι το επόμενο βήμα εξέλιξης στην εικόνα υψηλής ευκρίνειας ή HD. Είναι η τεχνολογία που προσφέρει τέσσερις φορές υψηλότερη ανάλυση από αυτήν που προσφέρουν σήμερα όλες οι τηλεοράσεις και προβολείς HD, δηλαδή τετραπλάσιο αριθμό από pixel με τον οποίο συνθέτει την εικόνα που προβάλλει. Όσο περισσότερα τα pixel, τόσο πιο κοντά στην πραγματικότητα δίνει την αίσθηση πως βρίσκεται η εικόνα που παρακολουθεί ο θεατής - και τόσο μεγαλύτερη "η δύναμή της", φυσικά, τόσο στην απόδοση των ταινιών, όσο και των σπορ, των video games και οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας περιγράφεται με κινούμενη εικόνα.
Όπως και η σημερινή υψηλή ευκρίνεια όταν είχε πρωτοθεσπιστεί ως πρότυπο προβολής, έτσι και η υπερυψηλή έχει δύο "βαθμίδες" ανάλυσης. Η υψηλή ευκρίνεια έχει την ανάλυση 720p (1280x720 pixel) και την 1080p (1920x1080 pixel), ενώ η υπερυψηλή την ανάλυση 2160p (3840x2160 pixel) και την 4320p (7680x4320 pixels). Η τελευταία ονομάζεται 8Κ και είναι ακόμη... τόσο μακριά μας (2020-2022) που δεν έχει κανένα νόημα να την συζητάμε καν. Η ανάλυση 2160p ή 4Κ, ωστόσο, είναι ήδη εδώ και το σημαντικότερο πράγμα που προσφέρουν οι τηλεοράσεις και οι προβολείς που την αξιοποιούν είναι ακριβώς αυτό: η τετραπλάσια ανάλυση. Αρκεί να φανταστεί κανείς τέσσερις σημερινές τηλεοράσεις σε δύο σειρές των δύο... και τον αριθμό των pixel που όλες μαζί έχουν, σε μία!
Η κατά πολύ υψηλότερη ανάλυση που περιγράφει την εικόνα μιας τηλεόρασης ή ενός προβολέα 4Κ είναι η σημαντικότερη διαφορά με τις αντίστοιχες συσκευές του παρελθόντος - αλλά δεν είναι η μόνη. Η υπερυψηλή ευκρίνεια φέρνει μαζί της το κατά πολύ διευρυμένο χρωματικό φάσμα Rec. 2020, το οποίο σε σχέση με το παρόν Rec. 709 προσφέρει πολύ μεγαλύτερο αριθμό τόνων προς απόδοση (ειδικά ανάμεσα στις έντονες αποχρώσεις). Για να αξιοποιηθεί το φάσμα αυτό πρέπει βεβαίως πρώτα να παγιωθούν οι προδιαγραφές του από τα επίσημα σώματα θέσπισης προτύπων εικόνας και ήχου, ώστε στη συνέχεια να υιοθετηθούν από τους κατασκευαστές βιντεοκαμερών, αποθηκευτικών μέσων και player... για να αποδοθούν από τηλεοράσεις και προβολείς 4Κ. Αυτό θα χρειαστεί κάποιο χρόνο.
Πολύ λιγότερο χρόνο, ευτυχώς, απ' ότι φοβόμασταν θα χρειαστεί ο αλγόριθμος συμπίεσης που θα αξιοποιηθεί για να γίνει όλος αυτός ο όγκος της οπτικής πληροφορίας διαχειρίσιμος. Ας μην ξεχνάμε πως κάθε ένα καρέ υλικού που έχει δημιουργηθεί σε υπερυψηλή ευκρίνεια είναι ανάλυσης... 8.5 Megapixel σχεδόν, όσο οι στατικές φωτογραφίες που συλλαμβάνουν πολλές ψηφιακές κάμερες και smartphones. Εικοσιτέσσερα ή τριάντα τέτοια καρέ ανά δευτερόλεπτο για μία τυπική ταινία δύο ωρών θα συνέθεταν πολλά, πάρα πολλά GB δεδομένων αν παρέμεναν ασυμπίεστα - δεδομένα δύσκολο να μεταδοθούν μέσω Internet ή να χωρέσουν σε έναν οπτικό δίσκο. Έτσι τον σημερινό δημοφιλέστερο αλγόριθμο συμπίεσης Η.264 διαδέχεται ο H.265 ή HEVC: αυτός είναι ήδη έτοιμος και θ' αναλάβει τα επόμενα χρόνια να μειώσει τον όγκο των οπτικών δεδομένων από 40%-50% παραπάνω απ' όσο μπορεί σήμερα να επιτύχει ο H.264, σε εφάμιλλη ή και καλύτερη ποιότητα εικόνας συνολικά.
Αυτά τα τρία στοιχεία μαζί - η πολύ μεγαλύτερη ανάλυση, το διευρυμένο χρωματικό φάσμα και ο αποδοτικότερος αλγόριθμος συμπίεσης - είναι ουσιαστικά οι τρεις παράμετροι που θα φέρουν κάποια στιγμή στο μέλλον την ανώτερη ποιότητα εικόνας υπερυψηλής ευκρίνειας στα σαλόνια όλων μας. Αυτό συνέβη από τη συμβατική ευκρίνεια στην υψηλή, το ίδιο θα συμβεί και με την υπερυψηλή. Τελευταίο στοιχείο, με τη δική του σημασία: η υπερυψηλή ευκρίνεια παραμένει - για την ώρα και το μέλλον που μπορούμε να δούμε μέχρι στιγμής - αποκλειστικό προνόμιο της τεχνολογίας LED/LCD στις τηλεοράσεις. Με άλλα λόγια δεν υπάρχουν τηλεοράσεις plasma 4K (και δεν ξέρουμε αν θα υπάρξουν όπως πάνε τα πράγματα), ενώ τηλεοράσεις OLED 4K έχουν επιδειχθεί, θα βρίσκονται όμως μακριά από τα ράφια των καταστημάτων για καιρό ακόμη (δύο ή και τρία χρόνια το λιγότερο).
Στους προβολείς τα πράγματα είναι ακόμη ρευστά: "καταναλωτικό" τέτοιο μέσο υπάρχει μόνο από τη Sony - όσο "καταναλωτικό" μπορεί να είναι ένα προϊόν κόστους €20.000, της δικής της τεχνολογίας SXRD - ενώ άλλες προτάσεις βασισμένες στην τεχνολογία DLP είναι ακόμη ακριβότερες και θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα αυστηρά επαγγελματικές. Πόσος θα είναι, ωστόσο, ο χρόνος που θα χρειαστεί για να γίνει η υπερυψηλή ευκρίνεια προσβάσιμη σε περισσότερο κόσμο; Όπως διαφαίνεται, λιγότερος απ' ότι σε κάθε άλλη "μετάβαση" είχαμε στο παρελθόν!
Πηγή:http://www.athinorama.gr/digital/homecinema/articles/default.aspx?id=14900&par=1
Με μία κουβέντα, η εικόνα 4Κ είναι το επόμενο βήμα εξέλιξης στην εικόνα υψηλής ευκρίνειας ή HD. Είναι η τεχνολογία που προσφέρει τέσσερις φορές υψηλότερη ανάλυση από αυτήν που προσφέρουν σήμερα όλες οι τηλεοράσεις και προβολείς HD, δηλαδή τετραπλάσιο αριθμό από pixel με τον οποίο συνθέτει την εικόνα που προβάλλει. Όσο περισσότερα τα pixel, τόσο πιο κοντά στην πραγματικότητα δίνει την αίσθηση πως βρίσκεται η εικόνα που παρακολουθεί ο θεατής - και τόσο μεγαλύτερη "η δύναμή της", φυσικά, τόσο στην απόδοση των ταινιών, όσο και των σπορ, των video games και οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας περιγράφεται με κινούμενη εικόνα.
Όπως και η σημερινή υψηλή ευκρίνεια όταν είχε πρωτοθεσπιστεί ως πρότυπο προβολής, έτσι και η υπερυψηλή έχει δύο "βαθμίδες" ανάλυσης. Η υψηλή ευκρίνεια έχει την ανάλυση 720p (1280x720 pixel) και την 1080p (1920x1080 pixel), ενώ η υπερυψηλή την ανάλυση 2160p (3840x2160 pixel) και την 4320p (7680x4320 pixels). Η τελευταία ονομάζεται 8Κ και είναι ακόμη... τόσο μακριά μας (2020-2022) που δεν έχει κανένα νόημα να την συζητάμε καν. Η ανάλυση 2160p ή 4Κ, ωστόσο, είναι ήδη εδώ και το σημαντικότερο πράγμα που προσφέρουν οι τηλεοράσεις και οι προβολείς που την αξιοποιούν είναι ακριβώς αυτό: η τετραπλάσια ανάλυση. Αρκεί να φανταστεί κανείς τέσσερις σημερινές τηλεοράσεις σε δύο σειρές των δύο... και τον αριθμό των pixel που όλες μαζί έχουν, σε μία!
Η κατά πολύ υψηλότερη ανάλυση που περιγράφει την εικόνα μιας τηλεόρασης ή ενός προβολέα 4Κ είναι η σημαντικότερη διαφορά με τις αντίστοιχες συσκευές του παρελθόντος - αλλά δεν είναι η μόνη. Η υπερυψηλή ευκρίνεια φέρνει μαζί της το κατά πολύ διευρυμένο χρωματικό φάσμα Rec. 2020, το οποίο σε σχέση με το παρόν Rec. 709 προσφέρει πολύ μεγαλύτερο αριθμό τόνων προς απόδοση (ειδικά ανάμεσα στις έντονες αποχρώσεις). Για να αξιοποιηθεί το φάσμα αυτό πρέπει βεβαίως πρώτα να παγιωθούν οι προδιαγραφές του από τα επίσημα σώματα θέσπισης προτύπων εικόνας και ήχου, ώστε στη συνέχεια να υιοθετηθούν από τους κατασκευαστές βιντεοκαμερών, αποθηκευτικών μέσων και player... για να αποδοθούν από τηλεοράσεις και προβολείς 4Κ. Αυτό θα χρειαστεί κάποιο χρόνο.
Πολύ λιγότερο χρόνο, ευτυχώς, απ' ότι φοβόμασταν θα χρειαστεί ο αλγόριθμος συμπίεσης που θα αξιοποιηθεί για να γίνει όλος αυτός ο όγκος της οπτικής πληροφορίας διαχειρίσιμος. Ας μην ξεχνάμε πως κάθε ένα καρέ υλικού που έχει δημιουργηθεί σε υπερυψηλή ευκρίνεια είναι ανάλυσης... 8.5 Megapixel σχεδόν, όσο οι στατικές φωτογραφίες που συλλαμβάνουν πολλές ψηφιακές κάμερες και smartphones. Εικοσιτέσσερα ή τριάντα τέτοια καρέ ανά δευτερόλεπτο για μία τυπική ταινία δύο ωρών θα συνέθεταν πολλά, πάρα πολλά GB δεδομένων αν παρέμεναν ασυμπίεστα - δεδομένα δύσκολο να μεταδοθούν μέσω Internet ή να χωρέσουν σε έναν οπτικό δίσκο. Έτσι τον σημερινό δημοφιλέστερο αλγόριθμο συμπίεσης Η.264 διαδέχεται ο H.265 ή HEVC: αυτός είναι ήδη έτοιμος και θ' αναλάβει τα επόμενα χρόνια να μειώσει τον όγκο των οπτικών δεδομένων από 40%-50% παραπάνω απ' όσο μπορεί σήμερα να επιτύχει ο H.264, σε εφάμιλλη ή και καλύτερη ποιότητα εικόνας συνολικά.
Αυτά τα τρία στοιχεία μαζί - η πολύ μεγαλύτερη ανάλυση, το διευρυμένο χρωματικό φάσμα και ο αποδοτικότερος αλγόριθμος συμπίεσης - είναι ουσιαστικά οι τρεις παράμετροι που θα φέρουν κάποια στιγμή στο μέλλον την ανώτερη ποιότητα εικόνας υπερυψηλής ευκρίνειας στα σαλόνια όλων μας. Αυτό συνέβη από τη συμβατική ευκρίνεια στην υψηλή, το ίδιο θα συμβεί και με την υπερυψηλή. Τελευταίο στοιχείο, με τη δική του σημασία: η υπερυψηλή ευκρίνεια παραμένει - για την ώρα και το μέλλον που μπορούμε να δούμε μέχρι στιγμής - αποκλειστικό προνόμιο της τεχνολογίας LED/LCD στις τηλεοράσεις. Με άλλα λόγια δεν υπάρχουν τηλεοράσεις plasma 4K (και δεν ξέρουμε αν θα υπάρξουν όπως πάνε τα πράγματα), ενώ τηλεοράσεις OLED 4K έχουν επιδειχθεί, θα βρίσκονται όμως μακριά από τα ράφια των καταστημάτων για καιρό ακόμη (δύο ή και τρία χρόνια το λιγότερο).
Στους προβολείς τα πράγματα είναι ακόμη ρευστά: "καταναλωτικό" τέτοιο μέσο υπάρχει μόνο από τη Sony - όσο "καταναλωτικό" μπορεί να είναι ένα προϊόν κόστους €20.000, της δικής της τεχνολογίας SXRD - ενώ άλλες προτάσεις βασισμένες στην τεχνολογία DLP είναι ακόμη ακριβότερες και θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα αυστηρά επαγγελματικές. Πόσος θα είναι, ωστόσο, ο χρόνος που θα χρειαστεί για να γίνει η υπερυψηλή ευκρίνεια προσβάσιμη σε περισσότερο κόσμο; Όπως διαφαίνεται, λιγότερος απ' ότι σε κάθε άλλη "μετάβαση" είχαμε στο παρελθόν!
Πηγή:http://www.athinorama.gr/digital/homecinema/articles/default.aspx?id=14900&par=1
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου